Sự khác biệt giữa borderline và bipolar là gì ạ?

Cho em hỏi sự khác biệt giữa borderline và bipolar là gì ạ? Theo như em từng tìm hiểu thì một người có thể bị cả hai bệnh này. Vậy việc điều trị và chẩn đoán người mắc cả hai bệnh này có những khó khăn và cách khắc phục khó khăn nào?

Xin chào bạn,
Tuy borderline personality disorder (BPD - rối loạn nhân cách ranh giới) và bipolar (BD - rối loạn lưỡng cực) có những triệu chứng trùng lặp, đây là hai rối loạn riêng biệt với những triệu chứng đặc thù riêng. Điểm khác nhau lớn nhất giữa hai rối loạn này đó là BPD là một loại rối loạn nhân cách (đặc trưng bởi những thay đổi lớn trong hành vi, suy nghĩ, cách đối xử và liên hệ với người khác) còn BD là một loại rối loạn khí sắc (đặc trưng bởi những thay đổi lớn trong khí sắc, tâm trạng). Điều này cũng đồng nghĩa với việc cách chẩn đoán cũng như trị liệu của hai rối loạn này có phần khác nhau.

Việc chẩn đoán BD thường dựa trên những phỏng vấn đánh giá để cân nhắc những yếu tố như khí sắc, tâm trạng, năng lượng, giấc ngủ, v.v. còn chẩn đoán BPD có thể bao gồm cả việc xem xét kỹ lý lịch sức khỏe và hồ sơ trị liệu trước đó hoặc trò chuyện, tìm hiểu thêm từ gia đình, người thân.

Việc chẩn đoán hai rối loạn này đều gây ra những khó khăn nhất định cho người có chuyên môn và cần có những đánh giá về thể chất cũng như tâm lý để có thể loại bỏ các yếu tố khác và đưa ra những chẩn đoán chính xác nhất. Việc một người có hai rối loạn này cùng một lúc là khả thi. Tuy nhiên, do các nhóm triệu chứng có thể giống nhau và trùng lặp, chúng ta thường không nhận được cả hai chẩn đoán cùng một lúc.

Trước khi chẩn đoán một người với cả hai rối loạn, y bác sĩ cần chắc chắn rằng đây không chỉ đơn thuần là một rối loạn đi kèm (comorbid) hay một vài triệu chứng trùng lặp. Việc này cần được thực hiện kỹ lưỡng thông qua nhiều cuộc phỏng vấn lâm sàng cũng như theo dõi hành vi, suy nghĩ, và tâm trạng của cá nhân qua một khoảng thời gian nhất định.
Cách tiếp cận trị liệu đối với hai rối loạn này khác nhau nên đối với một người có cả hai rối loạn sẽ cần những phương pháp trị liệu khác biệt để đối phó và khắc phục với các đặc điểm của cả hai rối loạn. Ví dụ, cả trị liệu bằng thuốc và tâm lý trị liệu đều đã cho thấy những hiệu quả nhất định đối với cả hai rối loạn. Tuy nhiên, đối với BPD, những phương pháp trị liệu đặc trị như Dialectical Behavior Therapy (DBT - tập trung vào việc điều tiết cảm xúc, xây dựng và cải thiện mối quan hệ với người khác, làm chủ suy nghĩ, cảm xúc, và môi trường) hay Mentalization Based Therapy (MBT - tập trung vào trạng thái của bản thân, và hiểu hơn suy nghĩ hành động của bản thân cũng như những người xung quanh) thường được ưu tiên sử dụng.