Một Góc Nhìn Đương Đại Về Học Thuyết Gắn Bó Ở Thanh Thiếu Niên

Học thuyết gắn bó, ngay từ khi ra đời, đã trở thành một trong những lý thuyết có ảnh hưởng nhất trong lĩnh vực tâm lý học phát triển. Khởi đầu bằng bộ ba tác phẩm kinh điển của mình - Attachment and Loss - John Bowlby [1,2,3] đã đưa ra ý tưởng rằng con người được sinh ra với một hệ thống tâm - sinh lý bẩm sinh (tức hệ thống hành vi gắn bó) thúc đẩy họ tìm kiếm sự gần gũi với một nhân vật gắn bó (attachment figure), đặc biệt những khi phải đối mặt với các mối đe dọa hoặc tác nhân gây lo sợ bất an. Điển hình cho mẫu nhân vật gắn bó này là người chuyên đảm nhiệm vai trò chăm sóc họ (primary caregiver) - có thể là bố mẹ, ông bà, v.v. Theo thuyết này, “sự gắn bó” (attachment) chỉ mối quan hệ tâm lý giữa đứa trẻ và nhân vật gắn bó của chúng và xuất phát từ nhu cầu được an toàn và bảo vệ của đứa trẻ. Nhu cầu này được mô tả như một bản năng sinh học và nó đặc biệt mạnh mẽ ở giai đoạn sơ sinh và thời thơ ấu, khi một cá nhân chưa trưởng thành và dễ bị tổn thương [4].